Lampy ksenonowe stanowią rodzaj lamp stosowanych obecnie w branży fotograficznej, oświetleniowej oraz przemyśle związanym z energią słoneczną, gdzie wymagana jest wysoka i stabilna temperatura barwowa. Lampy te są relatywnie długie i posiadają niewielką średnicę. Napełniane są ksenonem pod niskim ciśnieniem, zaliczanym do grupy gazów szlachetnych. Praktycznie zaraz po włączeniu święcą światłem o pełnym natężeniu. Moc takiej lampy, w zależności od jej długości, mieści się w przedziale od ok. 200 do 12.000 Watt. Zakres promieniowania rozciąga się w sposób bardzo podobny do światła dziennego od UV do IR. Z tego względu promieniowanie to nie nadaje się do procesów wymagających koncentracji w określonym zakresie widmowym.

Czystortęciowe lampy wysokociśnieniowe to rodzaj lamp stosowanych głównie do utwardzania farb na maszynach drukarskich. W tym celu wykorzystywana jest część promieniowania mieszcząca się w zakresie krótkich fal UV. Również ten typ lamp cechuje relatywnie duża długość. Wynika to z faktu, iż lampy każdorazowo muszą z pewnym naddatkiem obejmować w maszynie pełną szerokość drukowania. Moc sięga od 1000 Watt, w przypadku małych powolnych maszyn, do 15.000 Watt, w przypadku szybkich maszyn, gdzie lampy mocowane są po kilka, jedna za drugą. Wypełnienie promiennika stanowi gaz szlachetny argon pod niskim ciśnieniem dla zapłonu i niewielka ilość rtęci, która całkowicie odparowuje w czasie kilkuminutowej fazy wstępnej. Dopiero potem następuje emisja światła o pełnej intensywności. Po wyłączeniu konieczne jest wystudzenie lampy na tyle, aby rtęć znów uległa całkowitej kondensacji, a ciśnienie osiągnęło wystarczająco niski poziom umożliwiający ponowne włączenia. Zakres promieniowania składa się z niewielkiej liczby linii o wysokiej intensywności na określonych długościach fal widma. Z tego względu stosowanie tego typu lamp zaleca się jedynie w odniesieniu do procesów, które są podatne konkretnie na te długości fal.

Powyższy rodzaj lamp wykorzystuje się do naświetlania materiałów światłoczułych. Rozróżnia się przy tym obie istotne grupy materiałów tj. klisze i płyty drukarskie. Lampy te znajdują także zastosowanie w maszynach kopiujących. W celu uzyskania optycznej ostrości kopiowanego obrazu, konieczne jest, aby lampy pomimo swojej dużej mocy sięgającej do 8000 Watt miały odpowiednio mały rozmiar. Wypełnienie lamp stanowi zaliczany do gazów szlachetnych argon dla zapłonu, niewielka ilość rtęci będącej źródłem wysokociśnieniowych wyładowań oraz minimalne domieszki metalohalogenków odpowiedzialnych za utrzymanie pożądanego zakresu promieniowania. Generalnie w zależności od przeznaczenia rozróżnia się dwa typy powyższych lamp.

Lampy galowe zawierają jako domieszkę gal i koncentrują maksimum swojej emisji na poziomie ok. 410 nm. Typ ten wykorzystywany jest praktycznie jedynie do kopiowania na płyty drukarskie.

• Lampy żelazowe zawierają domieszkę żelaza, kobaltu, ewentualnie niklu i emitują szerokie widmo od ok. 350 do 450 nm. Z tego względu typ ten bardzo dobrze nadaje się do naświetlania płyt polimerowych i filmów do światła dziennego oraz płyt diazo. Może być stosowany zawsze wtedy, gdy do naświetlania przeznaczone są nie tylko same materiały diazo.

• Sporadycznie oferowany jest również typ tzw. lamp dual spectrum, których efekt uzyskuje się dzięki domieszce ołowiu w lampach galowych. Ich działanie nie jest jednak w żadnym zakresie silniejsze od działania lamp żelazowych.

W przeciwieństwie do opisanego powyżej typu, lampy Fe-Ga posiadają większą moc w zakresie 400 nm, na który szczególnie czułe są płyty pozytywowe. Jednakże stabilność przez cały okres żywotności nie jest nawet w zbliżonym stopniu tak dobra, jak typów podstawowych. Szczególnie uciążliwe jest przy tym występujące zjawisko zachwiania równowagi domieszkowanych materiałów, które nie daje się wyrównać integracją promieniowania. Efekt ten daje się częściowo wyeliminować poprzez wymianę lampy we właściwym czasie (<500h).

Ich nazwa wywodzi się od materiału, z którego wykonana jest rura takich lamp. Jest to mianowicie kwarc z domieszkami powodującymi zatrzymanie krótkofalowego zakresu UV. Promieniowanie takie, jeśli wytwarzane jest wystarczająco długo i intensywnie, może powodować generowanie ozonu z tlenu zawartego w powietrzu. Jednak w przypadku nienaruszonych i właściwe eksploatowanych promienników metalohalogenkowych efekt ten jest w rzeczywistości znikomy. Przy korzystaniu z lamp kopiujących stwierdza się jednakże często bardzo uciążliwe zapachy i biały osad na elementach szklanych. Nie chodzi tu jednak o działanie ozonu, lecz wskazuje to na obecność związków FCKW i CKW w powietrzu danego pomieszczenia. Ponieważ generalnie są one szkodliwe dla zdrowia, należy koniecznie podjąć próbę zidentyfikowania i wyeliminowania ich źródła. Najczęściej są to pozostałości środków czyszczących i myjących na maszynach drukarskich, a nie, jak się często przyjmuje, amoniak stosowany przy wywoływaniu światłokopii.  Jeśli chodzi o biały nalot i opary, czasem nawet widoczne gołym okiem, chodzi o całkowicie bezpieczny chlorek amonowy, powstający jako produkt rozpadu rozpuszczalników w wyniku działania promieniowania UV. Do jego usunięcia najlepiej nadaje się czysta woda. 

Stosowanie lampy bezozonowej eliminuje wprawdzie także ten efekt widoczny gołym okiem, ale już nie daje „efektu oczyszczania powietrza”, powietrze pozostaje w dalszym ciągu zanieczyszczone rozpuszczalnikami. Kolejnym powodem przemawiającym przeciwko stosowaniu lamp bezozonowych jest mianowicie fakt, iż w efekcie filtrowania promieniowania redukcji ulega również część zakresu promieniowania koniecznego do wykonania kopii, a ponadto z powodu wysokiej temperatury lampa taka nie ma takiej żywotności, jak wykonana z czystego kwarcu. Wielokrotne pomiary przeprowadzane przez niezależne instytuty pokazały, że również w sytuacji niestosowania lamp bezozonowych wyniki pomiarów nie wskazują w powietrzu pomieszczeń na jakiekolwiek niebezpieczne stężenie ozonu.

Wszystkie te lampy wymagają pewnego czasu rozgrzewania, w którym musi nastąpić parowanie rtęci i dodatków. W zależności od typu trwa to od 1 do 5 minut. Ponieważ ponowne uruchomienie dopiero co wyłączonego promiennika nie jest możliwe i konieczne jest odczekanie ok. 5 minut w celu jego wystygnięcia, lampy te zasłaniane są na czas przerw w naświetlaniu zamykanymi pokrywami. W tym czasie promiennik nadal świeci, lecz z mniejszą mocą, dzięki czemu po odsłonięciu migawki znów udostępnia pełną swoją moc.

Ważne !

W celu uzyskania oszczędności energii lampy metalohalogenkowe THEIMER powinny być wyłączane zawsze, gdy przerwa w ich pracy wynosić będzie ok. 30 minut. Zużycie lamp spowodowane ponownym włączeniem po upływie tego czasu jest przy nowoczesnych konstrukcjach tak niewielkie, że nie przekłada się to na jakiekolwiek godne odnotowania skrócenie ich żywotności.

Kwarc „emitujący ozon” jest przepuszczalny do maksymalnie 200 nm i z tego względu umożliwia tworzenie się ozonu z tlenu zawartego w powietrzu.

Kwarc „bezozonowy” zdecydowanie blokuje pasmo o długości < 240 nm, nie dopuszczając tym samym do tworzenia się ozonu. Jednocześnie jednak jest to przyczyną obniżenia mocy suszenia suszarek UV, ponieważ właśnie ten zakres promieniowania jest bezwzględnie konieczny dla uzyskania nieklejącej się powierzchni.

Wszystkie lampy wysokociśnieniowe zawierają rtęć i z tego względu po wyczerpaniu ich żywotności należy poddać je utylizacji jako odpady specjalne. Swoim klientom THEIMER oferuje obsługę w tym zakresie nieodpłatnie pod warunkiem odesłania lamp w przewidzianych do tego celu opakowaniach i w sposób niepowodujący kosztów po stronie THEIMER.  {W Polsce należy stosować prawo krajowe}.

Promieniowanie UV jest szkodliwe dla skóry i oczu. Dlatego z lamp UV wolno korzystać jedynie pod warunkiem zastosowania odpowiednich środków zabezpieczających. W ramach stosowania  właściwych środków proszę zadbać o ochronę oczu i nieosłoniętych części ciała. Promieniowaniu UV w paśmie pomiędzy 185 nm a 265 nm można zapobiec przy pomocy szkła, przezroczystego tworzywa sztucznego i praktycznie wszystkich nieprzezroczystych materiałów.

Stosując lampy emitujące ozon należy przestrzegać wartości MAK [niem. Maximale Arbeitsplatz-Konzentration, poln. Wartości wyrażających wysokość stężenia cząstek na stanowisku pracy] (wartości granicznej przewidzianej dla stężenia ozonu).